Powered By Blogger

Σελίδες

Translate

Κείμενα Δημοτών






27/5/2008
«ΜΗΤΕΡΑ ΠΟΛΗ ΜΕ ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΠΟΥ ΣΕ ΚΑΤΟΙΚΟΥΝ, ΚΑΤΟΙΚΗΣΑΝ ΚΑΙ ΘΑ ΚΑΤΟΙΚΗΣΟΥΝ ΑΔΕΛΦΩΝΩ ΚΑΙ ΥΠΑΡΧΩ»
95 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΠΡΕΒΕΖΑΣ
Γιάννης Ρέντζος
Δρ Παν. Παρισίων, πρώην λειτουργός Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Ημέρες κρατικής εορτής, η 20η και 21η Οκτωβρίου, υπενθυμίζουν πολεμικά γεγονότα, πράξεις θυσίας και απώλειες ανθρώπων –ας είναι αιώνια η μνήμη τους– που οδήγησαν στην επέκταση του εδάφους της χώρας μας και το προχώρημα των συνόρων της προς όλες τις κατευθύνσεις. Σε ό,τι αφορά την Πρέβεζα και την ευρύτερη ηπειρωτική περιφέρειά μας ένα είδος μηχανισμού «ντόμινο», όπως συχνά αποκαλείται, ξέσπασε. Και οδήγησε, με το εναρκτήριο γεγονός της νικηφόρου Μάχης της Νικόπολης, της 20ής Οκτωβρίου 1912, σε εδαφικές ανακατατάξεις σε όλη την Ήπειρο στα βόρεια της πόλης μας, πέρα από το μετέπειτα νομό μας αλλά και σε περιφέρειες που δεν ανήκουν σήμερα στη χώρα μας. 

Η Πρέβεζα, από τουρκόπολη σε ελλαδούπολη
 

Είναι, πιο συγκεκριμένα, ημέρα ευφροσύνης η 21η Οκτωβρίου, για μεγάλο μέρος του λαού της πόλης μας, αφού συμπίπτει με την ημερομηνία της απελευθέρωσης του ελληνικού πληθυσμού της από την τουρκική κυριαρχία. Συχνά οι ιστορικοί βάζουν σε εισαγωγικά την έννοια της «απελευθέρωσης» μιας πόλης αν βέβαια δεν θέλουν να χρησιμοποιήσουν ωμά τη λέξη «κατάκτηση». Κανείς άλλωστε δεν ξέρει, και μάλιστα για παλιότερες εποχές, όταν δεν είχε καλλιεργηθεί ή ήταν αδιανόητο το εθνικό ιδεώδες, ποια αισθήματα και ποια συμφέροντα είχαν οι διάφορες κατηγορίες και ομάδες του πληθυσμού μιας πόλης. Άλλος ελευθερώνεται και άλλος κατακτάται. Οπωσδήποτε, οι συμπατριώτες μας Πρεβεζάνοι Τούρκοι εκείνης της εποχής δεν θα ήταν χαρούμενοι από τα γεγονότα εκείνου του Σαββατοκύριακου. Αν πάντως εμείς παρασυρθούμε και λησμονήσουμε την αλλαγή του ημερολογίου, θα μπορούσαμε να χαρούμε για τη σύμπτωση της Κυριακής 21η Οκτωβρίου 1912 του παλαιού ημερολογίου με τη φετεινή, που εορτάζουμε και πάλι την οκτωβριανή μας απελευθέρωση, έστω και αν ο κύκλος των 95 ετών κλείνει στις 4 του προσεχούς μηνός Νοεμβρίου.Από εκείνο λοιπόν το κυριακάτικο απομεσήμερο, όπως περιγράφεται στα χρονικά που συνέταξαν οι συντοπίτες μας της εποχής, η επι μακρόν οθωμανική Πρέβεζα, γίνεται μια γραφική ελληνική επαρχία. Μια Πρέβεζα, όπως μερικά χρόνια αργότερα επισημάνθηκε ποιητικά, επικριτικά και θλιβερά, που θα αναζητήσει το δρόμο της προς την πλήρη ένταξη στο Ελληνικό Κράτος. Αυτή όμως άργησε. Ένας συντοπίτης μας λέγει: «Μου κάνει εντύπωση, που σχεδόν επί δυο γενιές μετά την απελευθέρωση της πόλης μας, θυμάμαι ότι στο Γυμνάσιο υπήρχαν πάντα ένας ή δυο ντόπιοι καθηγητές μόνο. Πως δεν μπόρεσε η περιοχή μας να αναπτυχθεί ώστε να σπουδάσουν ντόπια παιδιά και κοπέλες που θα στελέχωναν αυτή τη σημαντική κρατική υπηρεσία»;Η πλήρης ένταξη στο Ελληνικό Κράτος που λέμε εδώ, για μια μικρή πόλη – τουρκόπολη με αποτυπώματα ενετικής κυριαρχίας και ίχνη επτανησιακής αρχιτεκτονικής από ανταύγειες της Κέρκυρας– σήμαινε πολλά πράγματα. Μαζί με τη γεωπολιτική ελληνοποίηση του εδάφους της, υπονοούσε και την πολεοδομική ελλαδοποίηση του χώρου της. Η Πρέβεζα θα γινόταν μορφολογικά μια κανονική ελληνική πόλη. Αλλά ποια υποδείγματα μπορούσε να της προσφέρει μια χώρα που επί αιώνες, μετά το ξεχασμένο κλέος των αρχαίων πόλεων, σχεδόν «άπολις», θα αναζητούσε την αναγέννηση του αστικού χώρου μέσα από την ολοκληρωτική ρυμοτόμηση, την ισοπεδωτική αντιπαροχή και την επιθετική αυτοκίνηση; Ανάμεσα στις περιγραφές της απελευθέρωσης –σεμνύνομαι που το αναφέρω– υπήρξαν και αυτές από το χειρόγραφο Ημερολόγιο του παππού μου Νάκου Ρέντζου, μετέπειτα δημάρχου της πόλης, που σώζεται ακόμα. Από αυτό έχουν κατά καιρούς δημοσιευθεί αποσπάσματα σχετικά με εκείνο το Σάββατο της προετοιμασίας της απελευθέρωσης. Αυτή αναμενόταν από στιγμή σε στιγμή, αρκεί βέβαια να δεχόταν να παραιτηθεί η τοπική φρουρά από την υπεράσπιση της πόλης. Εάν δεν γινόταν αυτό, θα επακολουθούσε προφανώς μια σκληρή αντιπαράθεση μεταξύ ελληνικών στρατιωτικών δυνάμεων και της τουρκικής στρατιωτικής δύναμης. Θα διακυβευόταν έτσι και η ασφάλεια του άμαχου πληθυσμού. Σημαντικοί πρεβεζάνοι πολίτες –ανάμεσά τους και ο πρόκριτος «αζάς» Νάκος Ρέντζος– κλήθηκαν τα μεσάνυχτα στο Διοικητήριο για να τοποθετηθούν επί της καταστάσεως, αφού ήδη είχαν γίνει μεσολαβήσεις και συνεννοήσεις των προξένων. Στην οικογένειά μας κυκλοφορούσε επί χρόνια μια ανέκδοτη και συνοπτική εκδοχή της μορφής της γνωμοδότησης που παρεσχέθη από τους εκλεκτούς συμπατριώτες μας στον τούρκο Κουμαντάρη. «Θα μας σφάξουν όλους ετούτοι». Ποιοι «ετούτοι»; Η τελευταία αντωνυμία εννοεί προφανώς τον δικό μας, τον Ελληνικό Στρατό. Κανένας άλλωστε, γύρω από το τραπέζι της συνεδρίασης, δεν θα είχε λησμονήσει όσα είχαν συμβεί πριν λίγα χρόνια, με τον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897. Τότε ήταν που το τουρκικό έδαφος της ιδιαίτερης πρεβεζάνικης πατρίδας μας είχε βληθεί από ελληνικά πολεμικά πλοία, όπως το περιγράφει στα απομνημονεύματα του ο Θεόδωρος Πάγκαλος. Ευτυχώς οι βολές ήταν εκφοβιστικές μόνο.«Πόλη-σύνορο», όπως θα την ονόμαζαν οι ειδικοί, η πατρίδα μας βίωσε, επί αρκετές δεκαετίες μετά τη συγκρότηση του κράτους μας, που ως έδαφος, γύρω μας, έφθανε ως το Άκτιο και την Άρτα, το περιεχόμενο αυτού του γεωπολιτικού χαρακτηριστικού, της συνοριακότητας. Και μάλιστα το βίωσε με κυριολεκτικά θεαματικό τρόπο αφού απέναντι από την παραλία, στο ελληνικό Άκτιο, οι πρόγονοί μας έβλεπαν να κυματίζει η ελληνική σημαία ενώ η παραλία μας παρέμενε ακόμα δυτικότατο λιμάνι της Ευρωπαϊκής Τουρκίας. Αυτός ο κυματισμός είχε γίνει για τους συμπατριώτες μας σύμβολο του ελληνικού εδάφους και αλληγορία της ελληνικής διοίκησης. Σε δύσκολες στιγμές, μετά την απελευθέρωση δηλαδή, μερικοί Πρεβεζάνοι αυτοσαρκάζονταν αναρωτώμενοι κατά πόσο ήταν προτιμότερο το «έτσ’» (με το χέρι να μιμείται τον κυματισμό της σημαίας) ή το «έτσ’» (με το χέρι να μιμείται το γύρισμα οβελία). Ποιος να ξέρει βέβαια αν οι πρόγονοί μας στερήθηκαν τα σουβλιστά ψητά μετά την απελευθέρωση της πόλης, περνώντας από τη «συνοριακότητα» σε μια «περιφερειακότητα υπανάπτυξης»; Πάντως θρυλείται πως η παρατήρηση «μού’ θιλεις έτσ’, κι όχ’ έτσ’» (με τις αντίστοιχες κινήσεις του χεριού) έχει στ’ αλήθεια ακουστεί.
Για την παλιά κυρίαρχη χώρα, την Τουρκία, είναι ευκαιρία να υπενθυμίσουμε εδώ πως η πατρίδα μας, στα τουρκικά «Preveze», είναι ένα ενδοξότατο τοπωνύμιο της ιστορίας της. Επιτρέψτε μου να καταθέσω εδώ, αγαπητοί συμπατριώτες, τη μαρτυρία ενός ομοίου σας, δηλαδή τη συγκίνησή μου όταν καινούργιος στην Κωνσταντινούπολη, με εκπαιδευτικά και διπλωματικά καθήκοντα, από το Σεπτέμβρη του 1983, βγήκα ένα πρωί από το διαμέρισμά μου στο δρόμο. Τι ημέρα γιορτής! Η πόλη έπλεε στην ημισέληνο. Πανό και γιρλάντες παντού. Στο πρώτο περίπτερο είδα εορταστικές εκδόσεις των εφημερίδων. Δεν άργησα να διακρίνω, πάνω - πάνω, τη λέξη «Preveze». 
Για να είμαι ειλικρινής, δεν την ήξερα μέχρι τότε τη λέξη αυτή αλλά η ομοιότητα των χαρακτήρων δεν με δυσκόλεψε να οδηγηθώ σε κάποια υπόθεση. Η σκέψη μου επαληθεύτηκε, πως η γειτονική χώρα γιόρταζε την Πρέβεζα. Με ποια ευκαιρία όμως; Σωστότερο είναι να πούμε πως η εθνική γιορτή ήταν αφιερωμένη στη μεγάλη ναυμαχία της Πρέβεζας, στη «Νίκη της Πρέβεζας» (“Preveze Zaferi”), στις 27 Σεπτεμβρίου του 1538. Οι έγχρωμες πρωτοσέλιδες αναπαραστάσεις των τουρκικών εφημερίδων, ανάλογες με εκείνες που τις κοσμούν κάθε χρόνο στη θλιβερή για μας 29η Μαΐου, υπενθύμιζαν το θρίαμβο της μουσουλμανικής Ανατολής κατά της χριστιανικής Δύσης. Θρίαμβο, άλλωστε, του νεαρού Μυτιληνιού –δικό μας αίμα– Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσσα.
Η θλιβερή ανάμνηση αυτού του καπάτσου ελληνόπουλου (από τη μητέρα ή ίσως και από τον πατέρα), που είχε γίνει τούρκος ναύαρχος, έμεινε για πολλές εποχές στις θάλασσές μας. Αλλά με την ευκαιρία αυτή και η ανάμνηση της Πρέβεζας διαπερνά τη σύγχρονη Τουρκία και τη στρατιωτική της οργάνωση. Ναύσταθμοι και υποβρύχια, στρατόπεδα και είδη στρατιωτικού εξοπλισμού φέρουν το νικηφόρο όνομα της «νικόπολης» Πρέβεζας. Με την κατά θάλασσα αυτή νίκη εκείνης της εποχής πέρασε από τα νερά μας το σύνορο ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση. Εκεί που είχαν αποτύχει ο Αντώνιος και η Κλεοπάτρα πέτυχε ο Μπαρμπαρόσσα και έτσι απαθανατίστηκε και η πόλη μας. Όχι μόνο στην Τουρκία. 
Στο πασίγνωστο σύγγραμμά του «Μεσόγειος», που από χρόνια έχει μεταφραστεί και στα ελληνικά, ο Fernand Braudel, που πετυχαίνει διεισδυτικότατες αναλύσεις κατά την περιγραφή της Μεσογείου στην εποχή του ισπανού ηγεμόνα Φίλιππου Β΄, η Πρέβεζα, είναι παρούσα, λόγω αυτού του σημαντικού ιστορικού δεδομένου. Μαζί της αναφέρονται και πέντε μόνο άλλες από τις σύγχρονες πόλεις μας, όπως η Θεσσαλονίκη και η Καβάλα καθώς και μερικά από τα γνωστότερα νησιά μας, η Κέρκυρα, η Χίος και άλλα. Ιστορικοί και εκπαιδευτικοί αναρωτιούνται βέβαια κατά πόσο αυτό το σημαντικό ιστορικό επεισόδιο της Νίκης της Πρέβεζας αποτελεί και στοιχείο της τοπικής ιστορίας της πόλης μας και, από όσο ξέρω, αρνούνται να το εντάξουν σ’ αυτή. 
Ο κάθε Πρεβεζάνος όμως ξέρει πως, δια μέσου των αιώνων, με επίκεντρο αυτόν τον τόπο, ήρθαν αντιμέτωποι στρατοί και στόλοι, ανταλλάχτηκαν εδάφη, ξαναχαράχτηκαν σύνορα και έλαβαν χώρα τόσοι βομβαρδισμοί, καθώς και ο μεγάλος Χαλασμός (12/24.10.1798). Είναι περίεργο λοιπόν να πληροφορείται πως η έννοια του «τόπου» δεν είναι αρκετή, «ικανή και αναγκαία» δηλαδή, για να ενταχθούν τα γεγονότα που αφορούν τον αντίστοιχο λαό στην δική του ιδιαίτερη ιστορία θυσιών. Θα μπορούσαμε εδώ να υπενθυμίσουμε το 1897 που, όπως είπαμε πιο πάνω, εντάσσεται, έστω και λοξά, στην ιδιαίτερη τοπική ιστορία της πόλης μας. Κατά την έννοια αυτή, ο ακτιβισμός που παρατηρείται από τη δεκαετία του 1980 για τις βάσεις των AWACS στο αεροδρόμιο του Ακτίου έχει ένα σαφές τοπικο-ιστορικό περιεχόμενο πέρα από το διεθνές και εθνικό πολιτικό νόημα
Η επιλεκτική μνήμη και λήθη είναι συνηθισμένοι μηχανισμοί στις κοινωνίες, όπως άλλωστε και στις οικογένειες και τα άτομα. Και, βέβαια, πολύ καλύτερα παρατηρούνται στα ευρύτερα εθνικά σύνολα και φυσικά εκδηλώνονται μέσα στις πόλεις όπου βρίσκεται συγκεντρωμένος ο πληθυσμός. Αυτές είναι που πρωταγωνιστούν σε θέματα και θεάματα οργάνωσης μνημοσύνης και λησμοσύνης. 
Η δική μας πόλη στερήθηκε επί μεγάλες χρονικές περιόδους τα στοιχεία μνημειωμένης ένταξης στον ελληνικό εθνικο-κρατικό χώρο. Μόνο στην αλλαγή δεκαετίας του 1950/1960, επιδόθηκε συστηματικά στην οργάνωση ανάδειξης της ελληνικότητάς της με στοιχεία που υπηρετούν την εθνικο-κρατική μνημοσύνη. Το ναυτικό μνημείο στη «Βάση» καθώς και το άγαλμα του Οδυσσέα Ανδρούτσου που κοσμεί την Πλατεία μας είναι από τα πρώτα. Και πιο έξω, στο Ζάλογγο, το πανύψηλο μνημείο του Ζογγολόπουλου, για τις Σουλιώτισσες. 
Σε κάποια φάση η πόλη μας ως εικόνα αποτέλεσε έναν αμιγή χριστιανικό πολιτισμικό χώρο, όχι όμως ταυτόχρονα και ελληνικό. Την εικόνα αυτή της χάριζαν οι χριστιανικοί ναοί, αφού εξέλιπαν τα μουσουλμανικά τεμένη και νεκροταφεία, η εβραϊκή συναγωγή και το εβραϊκό κοιμητήριο. Πολλοί Πρεβεζάνοι μας, που δεν γεννήθηκαν σε χριστιανικά σπίτια, θα μείνουν για πάντα ξεχασμένοι. Υπήρξαν όμως και αυτοί συμπατριώτες μας. Στη Λάρισα και το Βόλο προχώρησαν σε θετικά βήματα μνημοσύνης με τα σκούρα μνημεία που έστησαν για τους συμπατριώτες τους Εβραίους. 
Η μνημείωση στην πόλη μας πέρασε από πολλά στάδια. Η εικόνα της πλούτισε. Απεικονίσεις πρεβεζάνικου παρελθόντος. συντάχθηκαν ή αντιπαρατάχθηκαν σε φιγούρες της κρατικής ή της αθηναϊκής ιστορίας. Μαζί με τον Κονεμένο μας και ο τραγικός Καρυωτάκης. Απέναντι από το σπίτι του Ανδρούτσου μας –τι φοβερό– ο ορκισμένος εχθρός του Συρρακιώτης Κωλέττης. 
Όσοι προερχόμαστε από το «παλαιοπρεβεζάνικο» πληθυσμιακό απόθεμα, ας το πούμε έτσι, αισθανόμαστε πως η θρυλούμενη ή τεκμηριωμένη ιστορική διαμάχη Ανδρούτσου-Κωλέττη εκδηλώνεται στο χώρο της πόλης μας, σαν «ιστορική ειρωνεία». Η πόλη γίνεται θεατρική σκηνή. Ο χώρος της αναπαριστά. Ή μήπως απλά «παρασταίνει»; Και τι; Αν οι Συρρακιώτες μας είναι –όσοι είναι– κωλεττικοί, εμείς οι Παλαιοπρεβεζάνοι είμαστε ανδρουτσικοί; Ήμασταν, δηλαδή, την εποχή της Επανάστασης του 1821 με το μέρος της Επανάστασης, ή, μήπως, όπως πολλοί αστοί, σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης, την εποχή των επαναστάσεων, βρεθήκαμε ταχτοποιημένοι στην πόλη μας με τις πόρτες της σφαλιστές; Στη Γαλλία έχουν δημοσιεύσει άτλαντα με το ερώτημα «Τι έκανε στη Γαλλική Επανάσταση η πόλη σου;». Για μας τουλάχιστον, ο Μακρυγιάννης είχε δώσει «συχώρεση» στα Απομνημονεύματά του. Ας αφήσουμε που δεν ήμασταν και πρώτοι στ’ άρματα, ούτε στα γρόσια, ούτε στα γράμματα.
Συχνά στις πόλεις επιδιώκουν να μεταμφιέσουν με εξωραϊσμό και μετασχηματισμό τους πραγματικούς χώρους της Ιστορίας και του μόχθου. Η αναζήτηση καινούριας ταυτότητας είναι κάτι συνηθισμένο. Αποκρύπτεται έτσι και η ιστορία των ανθρώπων που, μέσα στην καθημερινότητα τους, μόχθησαν γι’ αυτές. Όπως έχει υποστηριχθεί, το λιμάνι της Πρέβεζας, ως διέξοδος απασχόλησης κράτησε τους Πρεβεζάνους κοντά. Έτσι, πολλοί που θα είχαν μεταναστεύσει και που με το μεταναστευτικό κομπόδεμα θα είχαν κάνει επενδύσεις που θα έδιναν, για παράδειγμα, οικιστικά, κάποιο χρώμα πλούτου στην πόλη, βρήκαν εδώ κάποιο μεροδούλι. Ο «ψαράς» και ο «φορτοεκφορτωτής» του λιμανιού είναι φιγούρες που θα μπορούσαν να τιμηθούν στην πόλη μας. Απαθανατίζοντας το λιμάνι και τους ανθρώπους του τιμούμε και την παλιά οικιστική εικόνα της Πρέβεζας. Αυτή, όπως ξέρουμε, είχε κάνει τόσο καλή εντύπωση στον Κωνσταντίνο Δοξιάδη, αλλά δεν τη σεβαστήκαμε όσο έπρεπε.. 
Να πούμε ακόμα ότι από το δημόσιο χώρο της πόλης, λείπουν επίσης μορφές που να παραπέμπουν, έστω και ανώνυμα, στους ανθρώπους που μόχθησαν τις τελευταίες δεκαετίες για την πόλη αυτή. Μια τέτοια, για παράδειγμα, είναι αυτή του «Λευκαδίτη καλλιεργητή». Κι έπειτα, για να επισημάνουμε την απουσία της γυναικείας μορφής από τις αναπαραστάσεις του δημόσιου χώρου μας, που είναι ανδρικό προνόμιο, να αναζητήσουμε τη «Συρρακιώτισσα μάνα». 
Θα πρέπει βέβαια να διεκδικήσουμε και θέση για πρεβεζάνικες λαϊκές ονοματοθεσίες του παρελθόντος, που τους χρωστάμε να τις αναγάγουμε σε επίσημες οδωνυμίες της πόλης. Θα πω ένα παράδειγμα. Τιμήσαμε με ονοματοθεσία οδού –και πολύ σωστά– τους εκ Σύρου επιχειρηματίες Αδελφούς Καλημέρη. Ήταν γνωστοί από την ίδρυση της βιομηχανίας παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στην πόλη μας και από την ευρύτερη κοινωνική δράση τους. Όμως στο σχετικό σημείο της πόλης ένα τμήμα της οδού ήταν επί δεκαετίες γνωστό ως «Στην Ηλεκτρική». Δεν είναι καθόλου κακό μια πόλη να έχει μια «Οδό Ηλεκτρικής», ή και μια «Πλατεία Παγοποιείου» αν θέλει κάποτε να απομακρυνθεί από την προσωπολατρική παράδοση. Βέβαια, η αιτιολογική εισήγηση για την ονοματοθεσία ή την αλλαγή θα αναφέρεται και στα πρόσωπα, στους ανθρώπους, που η ανάμνησή τους υποκίνησε την υιοθέτηση του ονόματος της οδού ή της πλατείας. Και δεν θα παραλειφθεί και η συλλογική πτυχή με αναφορά σε όσους σημάδεψαν με το μόχθο τους και τη ζωή τους ακόμα το συγκεκριμένο χώρο.
Πως αλήθεια θα μπορούσε να αναδειχθεί το πρεβεζάνικο στοιχείο στην ονοματοθεσία «Πλατεία Γεωργίου Σεφέρη»; Ο ποιητής μας αυτός, βραβευμένος με το βραβείο Νόμπελ, δεν έχει κάποια ιδιαίτερη σχέση με την Πρέβεζα. Είναι απλά σαν να τιμούμε το Βραβείο Νόμπελ με την πλατεία του νομπελίστα. Δεν είναι κακό. Είναι, απόλυτα παραδεκτό και, αναμφισβήτητα, παιδαγωγικό, για ολόκληρη την κοινωνία μας, να τιμούμε τον Σμυρνιό Γιώργο Σεφέρη. Είναι σαν να τιμούμε και όλους τους δικούς μας «πρόσφυγες», όσους εγκαταστάθηκαν στην Πρέβεζα . 
Ωστόσο, αν ψάχναμε στο πλούσιο ιδεολόγιο των ποιημάτων του και του εν γένει έργου του, θα μπορούσαμε να ανασύρουμε μια ιδέα ή μια εικόνα για την ονοματοθεσία. Ένας Πρεβεζάνος φίλος, που κατοικεί στην άλλη Πρέβεζα, την Πρέβεζα των ξενητεμένων, και στον οποίο κάναμε τη συζήτηση, έφερε στο νου του το μελοποιημένο ποίημα του Σεφέρη, με τίτλο «Ο γυρισμός του ξενητεμένου» και μας το πρότεινε. «Πλατεία του ξενητεμένου» δεν είναι κακή ιδέα για μια μικρή κεντρική πλατεία. Όπως οι ξενητεμένοι Πρεβεζάνοι έχουν στην καρδιά τους την πόλη μας έτσι και η πόλη θα τους είχε στη δική της.
Σε σχέση με την απομάκρυνση από την προσωπολατρική παράδοση των οδωνυμίων, κίνηση που εγγράφεται στο ιδεώδες αυτό, για σοβαρούς πολιτικούς λόγους στη φάση της Μεταπολίτευσης, ήταν και η μετονομασία σε «Οδό Πολυτεχνείου». Έγινε στο γνωστό μεγάλο δρόμο του παραδοσιακού άξονα περιοχής κατοικίας της πόλης που περνά μπροστά ή συνδέει τις τέσσερις παλαιότατες εκκλησίες της πόλης μας και τις γειτονιές τους. Τον Άγιο Βασίλειο, την Αγία Παρασκευή, τον Άγιο Κωνσταντίνο και τον Άγιο Νικόλαο. «Οδός των Τεσσάρων Εκκλησιών» θα ήταν ένα όνομα που θα ανταποκρινόταν σε μια απόλυτα πρεβεζάνικη και αντικειμενική «πολεογραφία». Θα αποτυπωνόταν ένα πρεβεζάνικο χαρακτηριστικό που δεν είναι συνηθισμένο στις πόλεις. Ακόμα και τουρίστες «θρησκευτικού τουρισμού» θα είχαμε που θα έκαναν περίπατο στην πόλη μας αναζητώντας τις τέσσερις εκκλησιές.
Αντί για συμπεράσματα: Από τη γεωπολιτική πατρίδα στην πατρίδα των ανθρώπων
«Μητέρα πόλη με τα πρόσωπα που σε κατοικούν, κατοίκησαν και θα κατοικήσουν αδελφώνω και υπάρχω…». Διαλέξαμε από κείμενο του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη, θεσσαλονικιού συγγραφέα, αυτό το μικρό απόσπασμα για να τιτλοφορήσουμε την ομιλία μας για τη σημερινή 95η
Βλέπουμε την Πρέβεζα σαν πατρίδα. Όχι με τη γεωπολιτική σημασία του όρου. Αυτή ταυτίζει την πατρίδα με το έδαφος στο οποίο ασκεί τη δικαιοδοσία του το κράτος. Δεν δοξολογήσαμε τη μεγάλη πατρίδα του χάρτη, των συνόρων, των πολιτικών και των στρατιωτικών. Προσπαθήσαμε να επικεντρωθούμε στην έννοια της μικρής γωνιάς των ανθρώπων. Είναι ο χώρος όπου ο καθένας μας είδε το φως και έμαθε βιωματικά να ξεχωρίζει το καλό από το κακό. 

Βλέπουμε την Πρέβεζα σαν πατρίδα. Όχι με τη γεωπολιτική σημασία του όρου. Αυτή ταυτίζει την πατρίδα με το έδαφος στο οποίο ασκεί τη δικαιοδοσία του το κράτος. Δεν δοξολογήσαμε τη μεγάλη πατρίδα του χάρτη, των συνόρων, των πολιτικών και των στρατιωτικών. Προσπαθήσαμε να επικεντρωθούμε στην έννοια της μικρής γωνιάς των ανθρώπων. Είναι ο χώρος όπου ο καθένας μας είδε το φως και έμαθε βιωματικά να ξεχωρίζει το καλό από το κακό. 
Ενενήντα πέντε χρόνια μετά, εδώ μπορεί να δοθεί ο καθημερινός αγώνας για το καλό. Να υπηρετηθεί γνήσια το ιδεώδες ενός ευπρεπισμένου χώρου διαβίωσης των ανθρώπων, να ελεγχθούν οι ασύμμετρες επεμβάσεις χρήσης και δόμησης, να μην παρέχεται στους δρόμους προβάδισμα στον ισχυρό και τα δρεπανηφόρα, να αποφεύγεται κάθε ενέργεια, που θα διέστρεφε, έστω και αθέλητα, τις λειτουργίες και τις σημασίες του χώρου. «Μητέρα πόλη με τα πρόσωπα που σε κατοικούν, κατοίκησαν και θα κατοικήσουν αδελφώνω και υπάρχω…».Μητέρα πόλη….

Μικρή αναδρομή: Η Πρέβεζα ως σημαντικό ιστορικό τοπωνύμιο της πέραν του Αιγαίου χώρας
Ας πω ακόμα πως για ιδεολογικούς, οπωσδήποτε, λόγους η «Ναυμαχία της Πρέβεζας» μολονότι καθόρισε τον εγκλωβισμό μας στον οθωμανικό κόσμο είναι άγνωστη, γενικά σε μας. Δεν της αποδίδουμε την αρμόζουσα σημασία ως γεγονότος και ως περίεργης εορταστικής επιβίωσης, ενώ επαιρόμαστε για τη γειτνίαση της πόλης μας με το Άκτιο. Τι θα λεν αλήθεια για την ιστορική καταγωγή τους, στα εγγόνια και τα δισέγγονά τους, οι παλιοί Τουρκοπρεβεζάνοι, όσοι ακόμα ζουν και είχαν γεννηθεί εδώ; Πάντως, χωρίς να ατενίζουμε μόνο με διεθνιστική αθωότητα την τουρκική κρατική εορτή του παλαιού τους συνόρου «Πρέβεζα», καλό είναι, στις σημερινές φάσεις ειρήνης και ευφορίας να επισημαίνουμε αυτές τις πτυχές της Ιστορίας.
Ποιος θυμάται, τι θυμάται στην Πρέβεζα; 

«Δικοί μας» και «ξένοι» στην Πρέβεζα




01/07/2014 
Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΑΝΗ ΑΚΤΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΑ - ΑΥΤΗ ΠΟΥ ΑΠΟΚΡΥΠΤΟΥΝ ΟΙ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ 

Το κουβάρι της υπόθεσης άρχισε να ξετυλίγεται μόλις πρόσφατα, μετά από τη δημιουργία της Ανοικτής Συνέλευσης Πολιτών Πρεβέζης, συνέπεια της επιχειρούμενης ανεπανόρθωτης καταστροφής του απείρου φυσικού κάλλους περιβάλλοντος της Κυανής Ακτής και του Παντοκράτορα από τον Δήμο Πρεβέζης και τις υπηρεσίες του.
1. Το κύριο στοιχείο είναι η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.) του έργου, που υποβλήθηκε στη Δ/νση Περιβάλλοντος και Χωροταξίας (ΔΙ.ΠΕ.ΧΩ) της Γεν. Δ/νσης Περιφέρειας με το 1346/11-7-2005 έγγραφο της Δ/ντριας της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου Πρεβέζης (Τ.Υ.Δ.Π) κας Κ. Μωραΐτη. Στη Μ.Π.Ε. όλες οι κατασκευές του έργου είναι ΞΥΛΙΝΕΣ. Προβλέπονται, π.χ., ξύλινα ισόγεια αποδυτήρια, ακτόδρομοι από ξυλεία, ξύλινα καθιστικά (για τα οποία αναφέρεται συγκεκριμένα προμήθεια και τοποθέτηση), περιορισμένοι χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων, φύτευση φοινίκων (συνολικά 13 στον Παντοκράτορα), ενώ ουδεμία αναφορά γίνεται σε ποδηλατόδρομο.
2. Με βάση τη Μ.Π.Ε., η ΔΙ.ΠΕ.ΧΩ. με το 1529/14-4-2006 έγγραφό της παρείχε την περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου, επειδή "...από την εξέταση των υποβληθέντων δικαιολογητικών και έλεγχο των περιεχόμενων στοιχείων, προκύπτει ότι δεν επέρχονται ουσιαστικές διαφοροποιήσεις ως προς τις επιπτώσεις στο περιβάλλον από την εκτέλεση του έργου". Μάλιστα στο έγγραφο αυτό γίνεται συνοπτική αναφορά στις ΞΥΛΙΝΕΣ κατασκευές του έργου, ενώ, όπως ήταν φυσικό, ουδεμία αναφορά γίνεται σε ποδηλατόδρομο.
3. Ενώ, λοιπόν, η περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου παρεσχέθη με βάση ΞΥΛΙΝΕΣ κατασκευές, η Τ.Υ.Δ.Π. εξεπόνησε το 2006 τη Μελέτη Εφαρμογής (Μ.Ε.) του έργου, η οποία ελάχιστη σχέση έχει με τη Μ.Π.Ε. με βάση την οποία παρεσχέθη η περιβαλλοντική αδειοδότηση. Η ίδια, δηλαδή, Υπηρεσία (Τ.Υ.Δ.Π.) άλλη μελέτη υπέβαλε για περιβαλλοντική αδειοδότηση και άλλη για εφαρμογή!!! Έτσι,
α. Ενώ στη Μ.Π.Ε. προβλέπεται πεζόδρομος μήκους 1.350μ., στη Μ.Ε. προβλέπεται πεζόδρομος μήκους 2.150μ. που καταλαμβάνει επιφάνεια 11.500 μ2, με βάση σκυροδέματος μετά δομικού πλέγματος και πλακόστρωση με βοτσαλόπλακες.
β. Ενώ στη Μ.Π.Ε. προβλέπονται ξύλινοι ακτόδρομοι, στη Μ.Ε. οι ακτόδρομοι κατασκευάζονται από τσιμέντο και βοτσαλόπλακες.
γ. Ενώ στη Μ.Π.Ε. προβλέπονται ξύλινα ισόγεια αποδυτήρια, στη Μ.Ε. προβλέπεται η κατασκευή δύο συγκροτημάτων από 24 και 8 ημιυπόγεια αποδυτήρια με υπόγειους τοίχους από οπλισμένο σκυρόδεμα και εσωτερικές τοιχοποιΐες από οπτοπλινθοδομές.
δ. Ενώ στη Μ.Π.Ε. προβλέπεται η προμήθεια και τοποθέτηση ξύλινων καθιστικών στον Παντοκράτορα, το τοπίο καταστράφηκε από ογκώδεις κατασκευές τσιμέντου και πέτρας, τις οποίες χαρακτήρισα σε άρθρο μου "αντιαρματικά" και "νέα γραμμή Μαζινό".
ε. Ενώ στη Μ.Π.Ε. αναφέρεται ότι "είναι απαραίτητη η διαφύλαξη της φυσικότητας της περιοχής ώστε να μην διαταραχθεί το υπάρχον φυσικό τοπίο και ότι θα γίνουν φυτεύσεις με φυσικούς θάμνους και δέντρα της περιοχής", τελικά φυτεύθηκαν 77 φοίνικες (που ήδη έχουν καταστραφεί), όταν η Μ.Π.Ε. προέβλεπε μόνο 13! και η Μ.Ε. στην Τεχνική Περιγραφή του Έργου 39 και στον Προϋπολογισμό 58!
στ. Τέλος, ενώ στη Μ.Π.Ε. δεν προβλέπεται ποδηλατόδρομος, αυτός περιλαμβάνεται στη Μ.Ε. προς δόξαν της αυθαιρεσίας και της νομιμότητας. 
Ας σημειωθεί ότι η Μ.Ε. φέρει τις υπογραφές των Μ. Τσαγκάδα, Κ.Τζόκα, Χ. Αναγνωστοπούλου και Κ. Μωραΐτη, μελών της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου Πρεβέζης.
4. Τον Ιανουάριο του 2014 οι εκπρόσωποι της Γ.Σ. των πολιτών είχαν υπ' όψιν τους μόνο τη Μ.Ε. του Έργου, του 2006. Κανείς δεν μπορούσε να φαντασθεί ότι η περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου δόθηκε για άλλη μελέτη! Επρόκειτο για μια άκρως αυθαίρετη και παράνομη ενέργεια των εμπλεκόμενων υπηρεσιών του Δήμου και της Δημοτικής Αρχής. Τα ερωτήματα στη φάση αυτή είναι: Η Τ.Υ.Δ.Π. ενήργησε κατ' αυτόν τον τρόπο με δική της πρωτοβουλία και εν αγνοία του κ. Δημάρχου; Ή, η Τ.Υ.Δ.Π. εκτελούσε εντολές της προϊστάμενης της αρχής; Αν ισχύει το δεύτερο, γιατί συναίνεσε στη διάπραξη της παρανομίας;
5. Με το 608/2-9-2008 έγγραφό της η Κτηματική Υπηρεσία Πρεβέζης επισήμανε ότι ο αιγιαλός και η παραλία είναι καθορισμένα στην περιοχή της Κυανής Ακτής και ότι εντός της ζώνης του αιγιαλού περιλαμβάνονται μόνο ξύλινοι διάδρομοι για την πρόσβαση στη θάλασσα. Το έγγραφο αυτό αγνοήθηκε από τον Δήμο Πρεβέζης με την υλοποίηση, τελικά, της Μ.Ε. του Έργου η οποία προβλέπει τσιμεντένιους διαδρόμους στο δάσος και στον Αιγιαλό.
6. Στις 20-9-2010 ο Δήμαρχος κ. Κλάπας  υπέγραψε το Τεχνικό Δελτίο του έργου, η τεχνική περιγραφή του οποίου συμπίπτει σε όλα τα ουσιώδη σημεία της με εκείνα της Μ.Ε. του 2006.
7. Στις 14-4-2011 υπογράφηκε η Προγραμματική Σύμβαση του Έργου από τον Δήμαρχο κ. Μπαΐλη και τον Γ.Γ. του ΕΟΤ κ. Κολέτσο.
8. Στις 13-7-2011 έγινε η δημοπράτηση του έργου. Ως εκπρόσωπος του Δήμου υπέγραψε ο κ. Η. Βασιλάς.
9. Με το 220/28-3-2012 έγγραφό της προς τον Δήμο Πρεβέζης η Κτηματική Υπηρεσία Πρεβέζης, ζήτησε πριν από την έναρξη οποιασδήποτε εργασίας να γίνει σήμανση επί του εδάφους των ορίων της χερσαίας ζώνης ώστε να προστατευθεί ο αιγιαλός και η παραλία. Το έγγραφο αυτό αγνοήθηκε από το Δήμο Πρεβέζης. Ας σημειωθεί ότι ο μάρτυρας του Δήμου κ. Ζιώρης (εργολάβος) κατέθεσε στις 3-6-2014 ενώπιον του Δικαστηρίου ότι “δεν υπάρχει στην περιοχή αιγιαλός και παραλία”!!!
10. Στις 11-7-2012 έγινε η εγκατάσταση του εργολάβου.
11. Στις 19-3-2014 κλιμάκιο του ΕΟΤ έδωσε απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα, παρουσία του Δημάρχου κ. Μπαΐλη, δημοτικών συμβούλων, εκπροσώπου της Τ.Υ.Δ.Π., εκπροσώπων της Γ.Σ. των πολιτών και όλων των μέσων ενημέρωσης της Πρεβέζης. Στη συνάντηση αυτή δόθηκε ένα τέλος στα μέχρι τότε ψεύδη και παραπληροφόρηση. Ο ΕΟΤ ανέφερε ότι εφαρμόζει τη Μ.Ε. του 2006, όπως υπογράφεται από την Τ.Υ.Δ.Π. Μόνο σε τρία επουσιώδη σημεία ανέφερε ότι υπήρξαν αλλαγές. Συγκεκριμένα, αφαίρεσε τις εργασίες επί των προβόλων, άλλαξε τη θέση των αποδυτηρίων και αφαίρεσε το τμήμα Γ από τη μελέτη, για το οποίο δεν υπήρχε ολοκληρωμένη πρόταση από τον Δήμo. 
Ουδείς εκ των παρισταμένων αντέδρασε σε όσα ειπώθηκαν από τον ΕΟΤ.
12. Ας σημειωθεί περαιτέρω ότι η Μ.Ε. δεν έλαβε υπ' όψιν της την αφορώσα στην προστασία των δασών σχετική νομοθεσία. Ενώ στα δάση επιτρέπεται η κατασκευή και η εκτέλεση έργων, που συντηρούν και εμπλουτίζουν τη βλάστηση, βελτιώνουν την αισθητική του τοπίου και διευκολύνουν την πνευματική ανάταση του ανθρώπου, σε έκταση που δεν μπορεί να υπερβεί το 5% της συνολικής έκτασης, οι κατασκευές στην Κυανή Ακτή ξεπερνούν τα 15 στρεμ. επί συνολικής εκτάσεως 87 στρεμ., δηλαδή ξεπερνούν το 17% τη συνολικής έκτασης!!
13. Επίσης, η Μ.Ε. βασίστηκε σε παλαιές αεροφωτογραφίες χωρίς να ληφθεί υπ' όψιν η απώλεια εδάφους (λόγω διάβρωσης) της Κυανής Ακτής, που υπερβαίνει τα 4.000 τ.μ., με αποτέλεσμα όλες οι εμβαδομετρήσεις να είναι εσφαλμένες. Ας σημειωθεί ότι η διάβρωση επιταχύνθηκε τα τελευταία χρόνια, επειδή ορισμένοι άσχετοι αφαιρούν και μάλιστα σε βάθος τα συσσωρευμένα φύκια που αποτρέπουν τη διάβρωση. Το ίδιο προβλέπεται να γίνει και στο Μονολίθι μετά από τις εκτεταμένες "επεμβάσεις" του Δήμου.
14. Με το 514525/17-5-2010 έγγραφό του προς τον Δήμο Πρεβέζης ο ΕΟΤ κάνει γνωστό ότι "τα αποδυτήρια βρίσκονται εντός της ζώνης των οριογραμμών αιγιαλού και παραλίας και μάλιστα σε επαφή με την οριογραμμή του αιγιαλού". Με άλλα λόγια, εάν εκτελεστεί το έργο σύμφωνα με το τοπογραφικό της Μ.Ε., τα αποδυτήρια θα γίνουν μέσα στον αιγιαλό!!! και μάλιστα αποδυτήρια από μπετόν και όχι ξύλινα που προβλέπει η Μ.Π.Ε.
15. Αρχές Σεπτεμβρίου 2013 φυτεύθηκαν οι περιβόητοι πλέον φοίνικες στον Παντοκράτορα. Με το 28824/19-9-2013 έγγραφό της η Γεν. Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Ενότητας Πρεβέζης, προς τον ΕΟΤ, το Υπουργείο Γεωργίας και τον Δήμο Πρεβέζης, αφού υπενθυμίζει ότι με το ΑΠ8584/8-10-12 ο Νομός Πρεβέζης έχει οριοθετηθεί ως μολυσμένη ζώνη για το έντομο των φοινίκων, καταλήγει "...καλείστε να προσκομίσετε εντός 5 εργάσιμων ημερών στην υπηρεσία μας όλα τα απαραίτητα έγγραφα (φυτοϋγειονομικά διαβατήρια, δελτία αποστολής κ.ά.)....Αν δεν τα προσκομίσετε θα αντιμετωπίσετε τις διοικητικές και ποινικές κυρώσεις των άρθρων 34α και 35 του νόμου 2147/1952, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει". 
Τι έγινε; Προσκομίστηκαν εντός 5 ημερών τα σχετικά έγγραφα;
16. Χωρίς να προβλέπεται, λοιπόν, ποδηλατόδρομος και χωρίς να υπάρχει άδεια για τη δημιουργία του, άρχισε ΑΥΘΑΙΡΕΤΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΝΟΜΑ να κατασκευάζεται ποδηλατόδρομος εντός του δάσους της Κυανής Ακτής, προκαλώντας ανυπολόγιστη καταστροφή στο φυσικό περιβάλλον και στη αυτοφυή βλάστηση και βλάπτοντας ανεπανόρθωτα την αισθητική του τοπίου με την εναπόθεση εκατοντάδων κυβικών μέτρων πέτρας λατομείου. Είναι αξιοσημείωτο ότι απαντώντας σε σχετικό ερώτημα ο μάρτυρας κ. Ζιώρης (εργολάβος) κατέθεσε στις 3-6-2014 ενώπιον του Δικαστηρίου ότι "η μελέτη δεν προβλέπει ποδηλατόδρομο"!! 
Ας σημειωθεί ότι στις 31-1-2011 το Δημοτικό Συμβούλιο όρισε εκπροσώπους του Δήμου "για την Επιτροπή παρακολούθησης της εξέλιξης της Προγραμματικής Σύμβασης" τους Αντιδημάρχους κ.κ. Δ. Κατσιπανέλη και Κ. Κορωναίο. Τι έκαναν οι κύριοι αυτοί; Απλά παρακολουθούσαν την καταστροφή της Κυανής Ακτής και του Παντοκράτορα; Υπήρξαν απλά θεατές της παρανομίας; Αν όχι, σε ποιές ενέργειες έχουν προβεί;
17. Χωρίς να προβλέπεται, λοιπόν, ποδηλατόδρομος και χωρίς να υπάρχει άδεια κατασκευής του, ο κ. Δήμαρχος εισηγήθηκε, στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου στις 27-5-2013, την κοπή 15 μεγάλων ευκαλύπτων που εμπόδιζαν την κατασκευή του!!! Καμία αναφορά δεν έγινε στο γεγονός ότι ο υπό κατασκευή ποδηλατόδρομος ήταν αυθαίρετος και παράνομος. Η κοπή των δέντρων αποφασίστηκε κατά πλειοψηφία μειοψηφισάντων των κ.κ. Τσοβίλη, Σπυράκου, Ρέντζου και Κουτρούμπα. Αξίζει να αναφερθεί τι ειπώθηκε στη συνεδρίαση από τον κ. Δήμαρχο και από τον υπεύθυνο για το περιβάλλον αντιδήμαρχο, κ. Ροπόκη. Αντιγράφω από τα σχετικά πρακτικά.
κ. Μπαΐλης (Δήμαρχος): "Να κάνω μια διευκρίνιση; Η μελέτη του έργου δεν έγινε από τον ΕΟΤ, έγινε από τον Δήμο από τον οποίο και υποβλήθηκε. Οπωσδήποτε θα πρέπει να καταβληθεί προσπάθεια να σώσουμε έστω και ένα δέντρο. Από εκεί και πέρα όμως, αν δεν κοπούν αυτά και δεν γίνει, το έργο απεντάσσεται και είναι από το ΕΣΠΑ. Και θα γίνει καταλογισμός. Καταλαβαίνεται τι γίνεται και μιλάμε για εκατομμύρια. Αυτό όμως πρέπει να το γνωρίζουμε. Όλοι είμαστε ευαίσθητοι σ' αυτά τα πράγματα. Εμείς θα εξαντλήσουμε κάθε περιθώριο".
κ. Ροπόκης (ο επί του περιβάλλοντος): "Η κοπή των ευκαλύπτων είναι αναπόφευκτο, διότι είναι ακριβώς πάνω στον ποδηλατόδρομο που περνάει το έργο της ανάπλασης. Οπότε σύμφωνα με τη μελέτη του έργου, είναι αναπόφευκτο και πρέπει να κοπούν. Διαφορετικά υπάρχει πρόβλημα". 
Έχει δίκιο ο κ. Ροπόκης. Ποιός είπε στα δέντρα να φυτευθούν πάνω στον ποδηλατόδρομο! 
Η απόφαση του Δημοτικού Συμβολίου κοινοποιήθηκε με το 15268/4-6-2013 έγγραφο του Δήμου στη Δ/νση Δασών Πρεβέζης. Η άδεια για την κοπή των 15 δένδρων παρεσχέθη με το 32929/1914/22-7-2013 έγγραφο της τελευταίας.
18. Μετά, όμως, από την 7-5-2014 αναφορά των εκπροσώπων της Γ.Σ. των πολιτών προς τη Δ/νση Δασών, η Δ/νση Δασών αναγκάστηκε, αντιλαμβανόμενη ότι στην ουσία εξαπατήθηκε, να ανακαλέσει την απόφασή της για την κοπή των δέντρων με το 29451/1158/12-5-2014 έγγραφό της, με συνέπεια ο Δήμος να μην προλάβει, δυστυχώς, να καρπωθεί τον ξυλώδη όγκο των ευκαλύπτων, σύμφωνα με την 32929/1914/22-7-2013 απόφαση.
Προβληματίζει, όμως, η μεγάλη ευκολία με την οποία ο κ. Δήμαρχος εισηγήθηκε την κοπή 15 σχεδόν αιωνόβιων ευκαλύπτων (έχουν φυτευθεί τη δεκαετία του '30), αλλά και η χωρίς τους ελάχιστους δισταγμούς προθυμία υλοτόμησής τους από τον επί του περιβάλλοντος υπεύθυνο (!) του Δήμου κ. Ροπόκη, όταν μάλιστα γνώριζαν ότι δεν υπήρχε άδεια ποδηλατόδρομου εντός της Κυανής Ακτής. Γι' αυτό ο Δήμος Πρεβέζης αποψιλώνεται από δέντρα τα τελευταία χρόνια!!
Έπρεπε να αντιδράσουν οι κάτοικοι της Πρεβέζης για να ζητήσει ο κ. Δήμαρχος ενδεχόμενη τροποποίηση της διαδρομής του (παράνομου) ποδηλατόδρομου. Έπρεπε να σταλεί η από 7-5-2014 αναφορά των πολιτών προς τη Δ/νση Δασών για να αποφευχθεί η κοπή των δέντρων την τελευταία στιγμή από τους αδημονούντες για την κοπή των δέντρων "υπεύθυνους".
19. Με το 27580/10-9-2013 έγγραφό του προς τον ΕΟΤ ο κ. Δήμαρχος αναφέρει: "....οι φυτεύσεις (εννοεί των φοινίκων) γίνονται χωρίς να εφαρμόζεται η μελέτη τόσο όσον αφορά τις θέσεις των φυτών όπως το ύψος και ο αριθμός τους. Συγκεκριμένα τοποθετούνται τυχαία μέσα στους χώρους πρασίνου...."!! Επίσης, με το 28427/17-9-13 έγγραφό του προς τον ΕΟΤ, σχολιάζοντας τον αριθμό των φοινίκων, αναφέρει μεταξύ άλλων: "...καταλαμβάνουν όλη την έκταση μετατρέποντας το χώρο σε δάσος από φοίνικες...". 
Αυτά ενόχλησαν τον κ. Δήμαρχο; Δεν ενοχλήθηκε από την εφαρμογή μιας αυθαίρετης και παράνομης μελέτης; Δεν ενοχλήθηκε από το γεγονός ότι η περιβαλλοντική αδειοδότηση αφορούσε σε άλλη μελέτη; Δεν ενοχλήθηκε από την καταστροφή του Παντοκράτορα και τη μετατροπή του υπέροχου ειδυλλιακού τοπίου της Κυανής Ακτής σε βομβαρδισμένο τοπίο; 
20. Στη συνάντηση στις 19-3-2014 στο Δημαρχείο, ο κ. Δήμαρχος ανέφερε ότι καίτοι δεν του άρεσε το έργο από την αρχή, δεν μπορούσε να αναλάβει την ευθύνη απένταξής του, χωρίς, όμως, να αποκαλύψει ότι η αδειοδότηση δόθηκε για άλλο ανύπαρκτο έργο, χωρίς η υπεύθυνη των Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου (που παρίστατο) να ενημερώσει σχετικά και χωρίς οι εκπρόσωποι της Γ.Σ. των πολιτών να έχουν γνώση των παρανομιών που διαπράχθησαν. Οι αντιρρήσεις σχετικά με το έργο αφορούσαν στο γεγονός ότι οι περισσότερες "επεμβάσεις" δεν ήταν συμβατές με το περιβάλλον και τα τοπία της Κυανής Ακτής και του Παντοκράτορα. Αργότερα πληροφορηθήκαμε ότι η Μ.Ε. ήταν αίολη, ως παράνομη και αυθαίρετη, αφού δεν είχε τύχει περιβαλλοντικής αδειοδότησης. 
Στην ίδια συνάντηση το κλιμάκιο του ΕΟΤ ανέφερε ότι αν σταματήσει το έργο, ο ΕΟΤ δεν πρόκειται να πληρώσει αποζημίωση στον εργολάβο γιατί η Μελέτη Εφαρμογής εκπονήθηκε από τις υπηρεσίες του Δήμου. Την ζημιά θα κληθεί να την πληρώσει ο Δήμος. Στο σημείο αυτό παρενέβη δημοτικός σύμβουλος και είπε ότι δεν θα υπάρξει πρόβλημα με τον εργολάβο γιατί του ανατίθενται από τον Δήμο και άλλες εργασίες!! Όμως, ακόμη και αν υποχρεωθεί ο Δήμος να καταβάλει αποζημίωση, αυτή προφανώς θα πρέπει να καταβληθεί εξ ολοκλήρου από τους παρανομήσαντες και απ' αυτούς που συναίνεσαν στην παρανομία. Εξυπακούεται ότι σε κάθε περίπτωση ο εργολάβος θα πρέπει πάραυτα και μάλιστα σχολαστικά να αποσύρει όλα τα υλικά που έχει συσσωρεύσει στην Κυανή Ακτή, να καταστρέψει τα αντιαρματικά του Παντοκράτορα, να απομακρύνει όλους τους φοίνικες και να αποκαταστήσει το τοπίο, στην Κυανή Ακτή και στον Παντοκράτορα και να το επαναφέρει στην πρoτέρα του κατάσταση. 
21. Προκειμένου να διασκεδάσει τις εντυπώσεις από το θέμα που δημιουργήθηκε, το Τμήμα Τεχνικής Υπηρεσίας του ΕΟΤ με το 508106/29-5-2014 έγγραφό του προς τον Πρόεδρο του ΕΟΤ, αφού εξιστορεί την υπόθεση της Κυανής Ακτής και του Παντοκράτορα, αναφέρει μεταξύ άλλων: 
"....Η Τεχνική περιγραφή του έργου η οποία συντάχθηκε από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Πρέβεζας και μας διαβιβάστηκε, είναι η ίδια ακριβώς με εκείνη με την οποία δημοπρατήθηκε το έργο από τον ΕΟΤ, αφαιρώντας το τμήμα Γ το οποίο δεν κατασκευάζεται, επειδή είναι εντός αιγιαλού.... ".
"....Όσον αφορά την περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου, μας διαβιβάσθηκε από τον Δήμο η υπ' αριθμ. 1529/14-4-2006 απόφαση της Δ/νσης Περιβάλλοντος και Χωροταξίας της Περιφέρειας Ηπείρου, η οποία εκδόθηκε μετά από ενέργειες του Δήμου Πρέβεζας. Η αποστολή στοιχείων και μελετών του έργου έγινε με μέριμνα του Δήμου Πρέβεζας, συνεπώς η Τεχνική Υπηρεσία του ΕΟΤ δεν είναι σε θέση να γνωρίζει ποιά ακριβώς μελέτη έχει σταλεί για περιβαλλοντική αδειοδότηση". 
Με άλλα λόγια, ο ΕΟΤ λέγει ότι οι ευθύνες ανήκουν αποκλειστικά στον Δήμο Πρεβέζης, αφού η αποστολή στοιχείων έγινε με μέριμνα του Δήμου Πρεβέζης και δεν γνωρίζει ποιά μελέτη έτυχε περιβαλλοντικής αδειοδότησης. 
22. Με το ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΠΚ/184 ΕΒΑ/144684/86378/1404/15-6-2014 έγγραφό της, η Γεν. Δ/νση Αρχαιοτήτων (18η Εφορία Βυζ/νων Αρχ.), προς τον Δήμο Πρεβέζης, την Τ.Υ.Δ.Π. και τον ΕΟΤ, ενημερώνει ότι προέβη στην έγκριση του έργου "Διαμόρφωση χώρων Κυανής Ακτής-Κάστρου Παντοκράτορα Δ. Πρεβέζης" με το 6367/30-9-2004 έγγραφό της, με βάση "τα σχέδια και τους όρους που προβλέπονται στο έγγραφο του Δ. Πρεβέζης". 
Με το 962/7-7-2010 έγγραφό του ο Δήμος Πρεβέζης ζήτησε επικαιροποίηση της 6367/30-9-2004 έγκρισης, η οποία και παρεσχέθη με το 1747/15-7-2010 έγγραφο της Γεν. Δ/νσης Αρχαιοτήτων, που βασίστηκε και πάλι στα σχέδια και στους όρους του 2004. Όπως αναφέρει η Γεν. Δ/νση Αρχαιοτήτων "στην υπηρεσία μας δεν είχε γνωστοποιηθεί η τεχνική περιγραφή του 2006, ούτε η υπηρεσία μας ενημερώθηκε για την έναρξη των εργασιών, παρά τον σχετικό όρο". Ας σημειωθεί ότι μεταξύ των όρων της έγκρισης ήταν και η επίβλεψη των εργασιών από τους φύλακες βυζ/νων αρχαιοτήτων. 
Μεταξύ άλλων, η Γεν. Δ/νση Αρχαιοτήτων αναφέρει: "...Στα εγκεκριμένα από την Υπηρεσία μας σχέδια δεν προβλεπόνταν χώρος στάθμευσης στο χώρο πλησίον του Κάστρου του Παντοκράτορα..." 
Άλλα, λοιπόν, σχέδια εγκρίθηκαν και άλλα εφαρμόζονται. Ο κ. Δήμαρχος εξακολουθεί κατά την προσφιλή του τακτική να σιωπά. Κάποιος, όμως, πρέπει να του πει ότι "η σιωπή δεν είναι πάντοτε χρυσός" και ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι δείγμα απροκάλυπτης ενοχής. 
23. Έπρεπε τελικά να κινητοποιηθούν οι πολίτες της Πρεβέζης για να σωθεί (έστω και την τελευταία στιγμή) η Κυανή Ακτή και ο Παντοκράτορας. Αλήθεια, δεν διερωτήθηκε κανείς (φορείς και δημοσιογραφικός κόσμος της πόλεως, εκτός από την ‘Τ.Φ.’ ), πως είναι δυνατόν να χορηγούνται άδειες για τσιμεντένιες κατασκευές τέτοιας έκτασης στο μικρό δάσος της Κυανής Ακτής; Τον λόγο πλέον θα έχουν τα αρμόδια θεσμοθετημένα όργανα για τον καταλογισμό ευθυνών εκεί όπου υπάρχουν. 
Υ.Γ. Παρεμβάσεις σε "έργα" που καταστρέφουν ή υποβαθμίζουν το περιβάλλον (πολλών μάλλον παράνομες) δεν είναι ενέργειες αντιαναπτυξιακές, όπως μερικοί μπορεί να ισχυριστούν, τουναντίον μάλιστα. Με την ευκαιρία θα αναφερθώ σε σχόλιο αρθρογράφου καθημερινής εφημερίδας της Πρεβέζης. Ο εν λόγω κύριος, αναφερόμενος σε παλαιότερες αντιδράσεις πολιτών, μεταξύ των οποίων και ο υποφαινόμενος, για τη φημολογούμενη εγκατάσταση Αιολικού Πάρκου στην είσοδο του πολυπαθούς Αμβρακικού Κόλπου (βλ. άρθρο μου στην Τ.Φ. στις 17-9-2010), έγραψε στις 6-5-2014: '' Όταν κάποιοι πρότειναν να γίνουν ανεμογεννήτριες στα αβαθή της εισόδου του Αμβρακικού κάποιοι "φιλέλληνες" είχαν αντιρρήσεις". Ναι, έχω και εξακολουθώ να έχω αντιρρήσεις, επειδή είμαι φιλέλληνας χωρίς εισαγωγικά, ενώ μερικοί είναι μπουρδολόγοι χωρίς, επίσης, εισαγωγικά. 
Μιχαήλ Γ. Λουκάς 





Πρέβεζα 2011
Του Δρ.Χαράλαμπου Γκούβα (*)


• 1912 μΧ, Οκτώβριος 20: Η Μάχη της Νικοπόλεως: Μετά την απελευθέρωση της Φιλιππιάδας, ο Ελληνικός Στρατός περνάει το Τουρκικό φυλάκιο Φλάμπουρων, το οποίο καταλαμβάνει εύκολα και φτάνει στη Νικόπολη, 8 Κm από την Πρέβεζα. Εκεί υπάρχει τουρκική φρουρά. Γίνεται μικρή μάχη στην οποία σκοτώνεται στις 20 Οκτωβρίου 1912 ο Ελληνας εθελοντής έφεδρος Ανθυπολοχαγός Κωνσταντίνος Μπάλκος (στο μαρμάρινο Ηρώο Πεσόντων Πρέβεζας αναφέρεται ως οπλαρχηγός) και αρκετοί Τούρκοι. Το όνομα του Κωνσταντίνου Μπάλκου είναι γραμμένο σε αναμνηστική μαρμάρινη επιγραφή στό σημερινό Δημαρχείο Πρέβεζας. Ο αδελφός του Βασίλειος Μπάλκος διετέλεσε στη συνέχεια Δήμαρχος Πρέβεζας επί τρείς θητείες. Η οδός που διέρχεται από την τέως λαϊκή αγορά Πρέβεζας (βιβλιοπωλείο Τσουτσάνη) φέρει το όνομα του Βασιλείου Μπάλκου. Βιβλιογραφία: Γενικόν Επιτελείον Στρατού: «Ο ελληνικός στρατός κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους 1912-1913». Τόμοι Α'-Γ'.
• 1912 μΧ, Οκτώβριος 21: Η Απελευθέρωση της Πρέβεζας: Η Πρέβεζα είναι πλέον περικυκλωμένη από Ελληνικά στρατεύματα. Ο Τούρκος Ταγματάρχης Διοικητής της δύναμης Πρέβεζας Mehmet Asaf, δεν πανικοβάλλεται και όπως γράφουν τα ιστορικά αρχεία «επιμένει να αμυνθεί μέχρις ενός. Μόνον κατόπιν επιμόνων πιέσεων που εδέχθη εις την σύσκεψιν που εγένετο εις τό παραλιακόν Τουρκικόν Λιμεναρχείον, αλλάζει γνώμιν και αποφασίζει την ειρηνικήν παράδοσιν της πόλεως». Στη σύσκεψη αυτή παραβρέθηκαν πέραν του Mehmet Asaf, οι  Πρόξενοι της Αγγλίας, της Ρωσίας, και της Αυστρίας, ο Δήμαρχος Χαλήλ Εφένδης, Προύχοντες, κλπ. Το πρωτόκολλο παράδοσης de Jure της Πρέβεζας στον Ελληνικό Στρατό υπογράφεται ώρα 03.00 τη νύχτα της 20ής προς 21η Οκτωβρίου 1912 στη Νικόπολη, μεταξύ Παναγιώτη Σπηλιάδη, του εκπροσώπου του Mehmet Asaf διερμηνέα Σελιαλεντίν,  και των Προξένων Δ.Σκέφερη, Καλ. Κονεμένου, και Jules Meischner. Την επόμενη ημέρα 21η Οκτωβρίου 1912 το μεσημέρι ο συνταγματάρχης Παναγιώτης Σπηλιάδης εισέρχεται έφιππος στην σημαιοστολισμένη πόλη της Πρέβεζας. Οι Έλληνες ζητωκραυγάζουν και οι Τούρκοι στρατιώτες παρατάσσονται στην παραλία με τα όπλα στο έδαφος. Ο Ελληνικός Στρατός με τα πρώτα στρατιωτικά οχήματα εισέρχεται στό Φρούριο του Αγίου Ανδρέα Πρέβεζας. Φωτογράφος του Ελληνικού Στρατού λαμβάνει τις πρώτες φωτογραφίες. Η Τουρκική Φρουρά Πρέβεζας ήταν 810 στρατιώτες και οι οποίοι παραδόθηκαν στο 111/15 Ελληνικό τάγμα πεζικού, με αποτέλεσμα η πόλη να περάσει στα χέρια των Ελλήνων. Σε λίγες μέρες οι Τούρκοι στρατιώτες προωθήθηκαν με πλοία στην Τουρκία, βάσει της Συμφωνίας παράδοσης de jure. Πολύ λίγοι Τούρκοι και Τουρκάλες παρέμειναν στην Πρέβεζα, είτε για λόγους τακτοποίησης των περιουσιακών στοιχείων είτε επειδή είχαν παντρευτεί Χριστιανούς, παρέμειναν όμως ορισμένοι Αλβανοί που δεν εμπεριέχονταν στην Συμφωνία. Ως συνέπεια της ανταλλαγής πληθυσμών του 1923 αποχώρησαν απο την Πρέβεζα περίπου 750 Τούρκοι πολίτες ενώ παρέμειναν οι Αλβανοί πολίτες, οι περισσότεροι από τους οποίους ανήκαν στην αστική τάξη καθώς και 250 Εβραίοι. Στην περίοδο 1913-1940, στoν πληθυσμό της Πρέβεζας περιλαμβάνονταν ακόμα Μουσουλμάνοι. Σύμφωνα με τα πρακτικά του Δημοτικού Συμβουλίου Πρέβεζας της 26η Μαίου 1926, ο αριθμός τω Τούρκων που αντηλλάγησαν ανέρχεται σε 750 άτομα, σύμφωνα με κατάλογο της Νομαρχίας Πρέβεζας. Το Διοικητήριο του Οθωμανού Διοικητή Πρέβεζας είναι τα σημερινά δικαστήρια, ενώ η οικία του ήταν στο κτίριο της οδού Σπηλιάδου 10, μετέπειτα Νομαρχία Πρεβέζης. O Οθωμανός Δήμαρχος Πρέβεζας Χαλήλ Εφένδης, παραμένει στη θέση του μέχρι το έτος 1913, οπότε και διορίζεται ο Παναγιώτης Καρυτσινός. Το Δημαρχείο Πρέβεζας το έτος 1912 στεγαζόταν στο κτίριο όπου αργότερα αναγέρθηκε το 1ο Δημοτικό Σχολείο. Αργότερα, το Δημαρχείο Πρέβεζας μεταφέρθηκε στο κτίριο Τσώκου,  παραδοσιακό κτίριο της οδού Εθνικής Αντιστάσεως 1 (σήμερα βιβλιοπωλείο Αυδίκου). Στο σημερινό Δημαρχείο Πρέβεζας επί της παραλίας κτίσθηκε το έτος 1977, εκεί όπου υπήρχε το τότε Οθωμανικό Λιμεναρχείο. Μια μαρμάρινη επιγραφή, στην πρόσοψη του σημερινού Δημαρχείου διορθωθείσα κατόπιν παρεμβάσεως του Λάζαρου Συνέσιου, γράφει: «Εδώ τα μεσάνυχτα της 21ης Οκτωβρίου 1912, οι Τούρκοι συμφώνησαν την παράδοσιν της Πρεβέζης εις τον Ελληνικόν Στρατόν» εννοώντας την προηγηθείσα σύσκεψη Mehmet Asaf και των τριών Προξένων. Στα Φλάμπουρα Πρέβεζας, το λιθόκτιστο διώροφο κτίριο του Εμίν Αγά είναι σήμερα διατηρητέο κτίριο και κατοικείται από ιδιώτες. Βιβλιογραφία: Λάζαρος Συνέσιος: «Παράθυρο στην Ιστορία μας», Ιωάννης Ρέντζος: «Ημερολόγιον Πρέβεζας», Δ. Σκέφερης: «Έκθεσις Παραδόσεως της Πρεβέζης», Πρέβεζα 1912. Βιβλιογραφία: Γενικόν Επιτελείον Στρατού: «Ο ελληνικός στρατός κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους 1912-1913». Τόμοι Α'-Γ'
• 1912 μΧ, Οκτώβριος 21: Η ζωγράφος Θάλεια Φλωρά-Καραβία στην Πρέβεζα: Η ζωγράφος Θάλεια Φλωρά-Καραβία γεννήθηκε στη Σιάτιστα το έτος 1871 και πέθανε στην Αθήνα το 1960. Ηταν μία από τις πρωτοπόρους ελληνίδες ζωγράφους. Σπούδασε ζωγραφική στο Μόναχο, κοντά στον Νικόλαο Γύζη και τον Γεώργιο Ιακωβίδη, και κατόπιν στο Παρίσι. Κατά την περίοδο των Βαλκανικών πολέμων, ακολούθησε τον Ελληνικό Στρατό στις εκστρατείες του, ως ανταποκρίτρια της εφημερίδας που εξέδιδε ο σύζυγός της, και απεικόνισε πάμπολλα πολεμικά στιγμιότυπα σε σχέδια με κάρβουνο, κιμωλία και παστέλ. Στις 21 Οκτωβρίου 1912 έφτασε και παρέμεινε γά λίγο στην Πρέβεζα όπου υπάρχει σχετική φωτογραφία της με έναν Εύζωνο (αρχείο Γ. Μπόντα). Τις εμπειρίες της από τα γεγονότα της εποχής εκείνης τις περιέγραψε αργότερα στο βιβλίο της Εντυπώσεις από τον πόλεμο του 1912-1913: Μακεδονία-Ήπειρος (τυπογραφείο  Μωυσιάδου - Μάρδα, Αθήνα 1936). Ακολούθησε επίσης τον Ελληνικό Στρατό στην Μικρά Ασία (19181922). Τέλος, αποθανάτισε σκηνές από τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 19401941. Στην Ελλάδα επέστρεψε οριστικά με τον σύζυγό της το 1939. Πέθανε πλήρης ημερών στην Αθήνα το 1960. Βιβλιογραφία: Δέσποινα Τσουργιάννη:  «Η ζωγράφος Θάλεια Φλωρά-Καραβία (1871-1960)», μονογραφία. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα 2005, 173 σελ. ISBN 960630843X.


Osmanlılar tarafından Preveze Kurtuluş
Sayin Dr. Harry Gouvas
• 1912 AD, Ekim 20: Niğbolu Savaşı: Filippiada yayımlanmasından sonra Yunan Ordusu Nikopol, Preveze 8 Km ulaşır kolayca işgal Türk karakol afiş, haçlar. Türk garnizonu var. 20 Ekim 1912 Yunan gönüllü Yedek Teğmen Konstantin Belh (mermer anıt Memorial Preveze kabile reisi olarak anılacaktır) ve çok sayıda Türk öldürüldü küçük savaş var. Konstantin Belh ismi mevcut belediye binası Preveze bir hatıra mermer plak ile yazılmıştır. Kardeşi Basil Belh üç dönem için o da Preveze Belediye Başkanı. Rota eski halk pazarında Preveze (kitabevi Tsoutsani) Krallık Belh adını taşıyan geçiyor. Kaynakça: Genel Merkez: "Balkan Savaşları, 1912-1913 döneminde Yunan ordusu." Hacimler A'-C '.

 • 1912 AD, Ekim 21: Preveza Kurtuluş: Preveza şimdi Yunan birlikleri ile çevrilidir. Arşivleri 'bir savunma kadar devam ettiği Türk kuvvet komutanı Binbaşı Preveze Mehmet Asaf, panik ve yazmayın. Sürekli basınç syskepsin içinde Plaj Türk Limanı, değişiklikler yapılmıştır ve gnomin eirinikin şehrin geleneği karar olduğunu kabul etti sonra. " Toplantıda Yunan Ordusu teslim Preveze protokol de Jure 21 Ekim ile 20 gecesi saat 03.00 imzalanan Mehmet Asaf, İngiltere, Rusya Konsolosları ve Avusturya, Belediye Başkanı Halil Efendis, yaşlıların, vb daha katıldı Panagiotis Spiliadis Mehmet Asaf Selialentin tercüman temsilcisi ve konsolos M. Skeferis, En İyi Konemenos ve Austrian Jules Meischner dahil Nikopol 1912'de. Ertesi gün, 21 Ekim 1912 öğleden Albay Panagiotis Spiliades bayraklarla süslenmiş Preveze de at sırtında girer. Askerler tezahürat Yunanlılar ve Türkler yere kollarını ile sahilde dizilmiş. San Andreas Preveze Kalesi giren ilk sivil araçlarda Yunan ordusu. Yunan Ordusu Fotoğrafçı ilk fotoğraflarını alır. Türk Guard Preveza şehir Yunanlıların eline geçti Bunun sonucunda, 111/15 Yunan piyade taburu teslim 810 asker vardı. Birkaç gün içinde Türk askerlerinin de jure Anlaşması teslim altında, Türkiye'ye gemi ile başlattı. Çok az Türkler ve Türk kadınlar Hıristiyan evli olduğu için ya da varlıkların çözümü için olsun, Preveze kaldı, ama hala bazı Arnavutlar Sözleşmede bulunmayan kaldı. Arnavut vatandaşlarına kalarak 1923 mübadele Preveze arası 750 Türk vatandaşı çekildi ardından, çoğu burjuvazi ve 250 Yahudilere aitti. Döneminde 1913-1940 yılında nüfusu Preveze bile Müslümanlar dahil. Preveze 26 Mayıs 1926 Belediye Meclisi'nin tutanaklarına göre, değiş tokuş Türklerin sayısı şimdi Preveze Valiliği listesine göre, 750 kişilik duruyor. Ev Spiliadou 10, Preveze sonraki Prefecture de binada iken Preveze Osmanlı Valisi valisi, mevcut mahkemeler olduğunu. Panagiotis Karytsinos tayin zaman O Preveze Osmanlı Belediye Başkanı 
Halil Efendis, yıl 1913 yılına kadar yerinde kalır. 1912 yılında Preveze Belediyesi daha sonra ilk İlköğretim Okulu inşa binada oldu. Daha sonra, Salon Preveze Ulusal Direniş 1 (şimdi Avdikos kitapçı) geleneksel yapı, bina Tsokou taşındı. Bugünün Town Hall Preveze olarak sahilde sonra Osmanlı Liman olan 1977 yılında inşa edilmiştir. Belediye Binası bugün corrected by müdahale Lazarus Prudence de önünde bir mermer plaka, şöyle yazar: önceki toplantıda Mehmet Asaf ve üç konsolos anlamına gelen "Burada gece yarısı 21 Ekim 1912, Türkler Yunan ordusunda Preveze geleneğini kabul etti." Flampoura Preveza, iki katlı taş bina Emin Aga şimdi bir binada ve bireylerin yaşadığı bir. Kaynakça: Synesius Lazarus: "Tarih Pencere," John Renzo: "Takvim Preveza" Preveze 1912 D. Skeferis "Preveze Sergisi Geleneği". Kaynakça: Genel Merkez: "Balkan Savaşları, 1912-1913 döneminde Yunan ordusu." Hacimler A'-C '

 • 1912 AD, Ekim 21: Preveza içinde sanatçı Thalia Flora-gemisi: sanatçı Thalia Flora-Karavia Siatista yıl 1871 yılında doğdu ve 1960 yılında Atina'da öldü. O önde gelen Yunan kadın sanatçıdan biridir. Paris'te kapatın Nikolaos Gizis ve George Iacovidis için Münih, resim ve okudu. Kocası yayınlandı ve kömür, tebeşir ve pastel ile projeler üzerinde sayısız savaş görüntüleri resimli gazetenin bir muhabiri olarak görev yaptığı kampanyalarda Yunan ordusu ardından Balkan savaşları sırasında. 21 Ekim, 1912 geldi ve bir Evzoni dosya (C. bonus) bir fotoğrafı olduğu yerde Preveza evlilik kısa bir süre kaldı. Dönemin olayları Deneyimleri 1912-1913 savaş kitabında Gösterimler sonraki bölümlerinde anlatılan: Makedonya, Epir (baskı Moisiadis - Marda, Atina 1936). Ayrıca Küçük Asya (1918-1922) olarak Yunan ordusu izledi. Son olarak, sahneler 1940-1941 Yunan-İtalyan savaş ölümsüzleştirdi. 1939'da kocasıyla sürekli Yunanistan'a döndü. 1960 yılında Atina'da tam gün öldü. Kaynakça: Despina Tsourgianni: "sanatçı Thalia Flora-Karavia (1871-1960)", bir monografi. University of Athens, Atina 2005, 173 s. ISBN 960630843X.

Δρ. Χαράλαμπος Γκούβας, Ορθοπεδικός Χειρουργός Τραυματολόγος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, AΦΜ 027296433
Ιατρείο: 
Οδός Σπηλιάδου 10, Πρέβεζα 48100, ΑΦΜ= 027296433, Tel: +302682025421 and Mobile: +306945308791.
Dr. Charalampos Gkouvas (Harry Gouvas), MD, PhD, Orthopaedic Surgeon Traumatologist, Hand Surgery, Microsurgery, Address: 10 Speliadou Street, Preveza city, 48100 Greece. Mail:  harrygouvas@gmail.com.Μή Κερδοσκοπικό Ιδρυμα "Μουσείο Τεχνών και Επιστημών Χαράλαμπος Γκούβας"Πρέβεζα 48100, ΑΦΜ 099232174
The Foundation "Museum of Arts and Sciences Harry Gouvas",
 Preveza, Greece,
Mail
prevezamuseum@gmail.com





Πρέβεζα 2009
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το πρώτο τροχοφόρο που έφτασε στην Πρέβεζα ήταν το έτος 1910. Επρόκειτο για «Γαλλικό αυτοκίνητο» ιδιοκτησίας πλούσιου Οθωμανού της Πρέβεζας, καταγόμενου από Σκόδρα Αλβανίας. Το αυτοκίνητο μεταφέρθηκε εδώ ατμοπλοϊκώς και οι κάτοικοι το είδαν σαν … διαστημόπλοιο. Όπως προαναφέρθηκε, το πρώτο τροχοφόρο που αποδεδειγμένα ήρθε στην Πρέβεζα, είναι τα στρατιωτικά οχήματα του ταγματάρχη «Παναγιώτη Σπηλιάδη», απελευθερωτή της Πρέβεζας, πού εισήλθαν στην πόλη στις 21 Οκτωβρίου 1912. Στη συνέχεια υπήρξαν φορτηγά οχήματα δημόσιας χρήσης και επ αυτού έχουν εκδοθεί βιβλία στην πόλη αλλά και φωτογραφίες είναι διαθέσιμες («Οι Χερσαίες Μεταφορές στην Πρέβεζα», «Η Ιστορία του ΚΤΕΛ Πρέβεζας», που αφορούν φορτηγά, Ταξί, Λεωφορεία ΚΤΕΛ, κλπ). Όμως ασαφείς και αντικρουόμενες είναι οι πληροφορίες για τα πρώτα ΙΧ επιβατηγά αυτοκίνητα στο Νομό μας. Το 1932 πληροφορίες αναφέρουν ότι είχε ΙΧ αυτοκίνητο ο «Τσάντης Ευρυπίδης» πατέρας του «Χαρίλαου Τσάντη» μετέπειτα Δημάρχου Πρέβεζας. Επίσης προπολεμικά (1935) είχε αυτοκίνητο ο έμπορος καυσίμων και γαιοκτήμων «Γεώργιος Δόνος» και ο αδελφός του «Πελοπίδας Δόνος». Λέγεται ότι το 1950 κυκλοφόρησε ένα ερυθρό τζίπ ιδιοκτησίας της κυρίας «Ευαγγελίας Ρέντζου», το οποίο ανατράπηκε και η οδηγός σκοτώθηκε. Αυτοκίνητο ΙΧ επίσης είχε ο κ. «Αλέξανδρος Κατσάνος» (1950), ο κ. «Ηλίας Τέφας» (1950) και ο κ. «Ιωάννης Κατσικοβόδρος» (1950). Γνωστό είναι επίσης το πρώτο ανοικτό («καμπριολέ») ΙΧ αυτοκίνητο της Πρέβεζας, ιδιοκτησίας της κ. «Τζένης Κατσίμπρα» (ιδιοκτήτρια του κινηματογράφου «Τζενούλα», 1950). Η κυρία «Βασιλική Κυπριωτέλη» οδηγούσε αυτοκίνητο περί το έτος 1952.
Απόσπασμα από το Υπό έκδοση Βιβλίο του Χαράλαμπου Γκούβα Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΠΡΕΒΕΖΑΣ
Παρακαλώ όποιος έχει επί πλέον πληροφορίες ή διορθώσεις να μού τις γράψει
Φιλικά
Χαράλαμπος Γκούβας




Πρέβεζα 28/8/01
ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΥΜΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΑΡΜΟΔΙΟΥΣ
Είμαι κάτοικος, κυρίως τους μήνες του καλοκαιριού, του οικισμού Αγίου Γεωργίου. Θα αναφέρω ένα παρά λίγο τραγικό γεγονός που συνέβη πριν από λίγες μέρες με την ελπίδα ότι θα ευαισθητοποιήσω τους αρμόδιους  για την αποτροπή ατυχημάτων στα οποία θα θρηνήσουμε θύματα.
Βρισκόμαστε  με την οικογένειά μου στην έξοδο του προαυλίου εξοχικού κέντρου «Αγράμπελη» στην οδό Αγίου Γεωργίου απέναντι από τον οικισμό. Αφού ελέγξαμε το δρόμο και στις δύο κατευθύνσεις  αρχίσαμε να διασχίζουμε το οδόστρωμά του. Ξαφνικά πρόβαλε από τον παρακείμενο ελαιώνα  όχημα   που με ιλιγγιώδη  ταχύτητα διέσχιζε το δρόμο κατά μήκος του οικισμού. Την τελευταία στιγμή αποφύγαμε τη σύγκρουση με πτώση της συζύγου μου και του γιου μου στο οδόστρωμα. Είναι θαύμα που δεν υπήρξαν θύματα σ’ αυτό το ατύχημα. Μετά από λίγες μέρες πιο κάτω στην περίφραξη του αλσυλλίου  είχαμε και άλλο ατύχημα ευτυχώς ξανά χωρίς σοβαρούς τραυματισμούς.
Πέρα από τα δύο αυτά περιστατικά καθημερινά ζούμε έναν εφιάλτη εξαιτίας των μεγάλων ταχυτήτων των τροχοφόρων αλλά και το σοβαρότερο είμαστε εκτεθειμένοι στον κίνδυνο πρόκλησης θανατηφόρου ατυχήματος. Η κατάσταση που επικρατεί στον οικισμό δεν περιγράφεται με λόγια γι’ αυτό κατανοώ  το ΔΣ του συλλόγου που με τα έγγραφά του και τις προφορικές παρεμβάσεις μάλλον δεν κατάφερε να πείσει τους αρμόδιους για την απερίγραπτη και επικίνδυνη κατάσταση στη γειτονιά γι’ αυτό και δεν λαμβάνονται μέτρα ή δεν υλοποιούνται αποφάσεις (για τις οποίες ενημερώθηκα από το ΔΣ) προς αποτροπή του κινδύνου. Είμαι δυστυχώς μάντης κακών συμβάντων αν δεν παρθούν γρήγορα μέτρα. 
Ευχαριστώ για την φιλοξενία
Ιωάννης Ράπτης 
Αντιστράτηγος ε α

Πυροσβεστικού Σώματος   



Πρέβεζα 25/5/20001
ΠΡΈΒΕΖΑ: ΔΙΚΑΊΩΜΑ ΣΤΗΝ ΑΝΆΠΤΥΞΗ

Η έννοια της ανάπτυξης είναι πολύ σχετική και χρησιμοποιείται για την κοινωνική ανάπτυξη, την οικονομική ανάπτυξη, την ευημερία του κοινωνικού συνόλου, την αλλαγή και αύξηση των δεδομένων μιας κοινωνίας.
«Η όμορφη πόλη μας η Πρέβεζα όπως όλες οι πόλεις και περιοχές αλλάζει και αυτή, αναπτύσσεται και αντικρίζει με θάρρος τις αλλαγές που έρχονται με καθαρά μάτια και είναι έτοιμη να τις αντιμετωπίσει και να επωφεληθεί αποκομίζοντας το μεγαλύτερο δυνατό όφελος από αυτές»!
«Αφιερώνεται πολύς χρόνος και ενεργητικότητα για να ξεδιαλυθούν οι αντιφάσεις και αντιθέσεις που αποτελούν ανασταλτικούς παράγοντες της ανάπτυξης και ταλαντεύουν την πεποίθηση των κατοίκων ότι ο τόπος αυτός οδηγείται με ταχείς ρυθμούς μόνο μπροστά»!
«Η πόλη αυτή είναι γεμάτη ελπίδες για το μέλλον και με αισιοδοξία είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις και να τις ξεπεράσει με επιτυχία»!
«Με πιο απλά λόγια, η πόλη μας και κατά συνέπεια όλοι εμείς που είμαστε οι κάτοικοί της, ευημερεί, είναι εξοπλισμένη με γνώση και διαθέτει όλους εκείνους τους μηχανισμούς που είναι απαραίτητοι για να της δώσουν το δικαίωμα στην ανάπτυξη»!
«Μια σειρά από μεγάλα έργα είναι σε εξέλιξη, ο βιολογικός, η είσοδος της πόλης από την λεωφόρο Ιωαννίνων, η είσοδος της πόλης από την παραλιακή οδό της Ηγουμενίτσας - Πρέβεζας, το λιμάνι, η μαρίνα, η βιομηχανική περιοχή, οι εγκαταστάσεις του ΤΕΙ, το κλειστό γυμναστήριο, η υπόγεια σύνδεση Ακτίου –Πρέβεζας»!                                  
«Όλα εξελίσσονται ομαλά και χωρίς κανένα πρόβλημα»!!!  

Ένα άρθρο για την ανάπτυξη πρέπει να είναι απλό, επιστημονικό, σαφές, τεκμηριωμένο και κατανοητό.
Πως μπορεί όμως να γραφεί ένα άρθρο για την ανάπτυξη της πόλης μας με όλα τα παραπάνω στοιχεία;
Ο ειρωνικός  τρόπος της εισαγωγής μπορεί να χαρακτηριστεί υπερβολικός;
Είναι η πόλη μας μια πόλη με δικαίωμα στην ανάπτυξη;
Υπάρχει έστω και ένας Πρεβεζάνος που ταξίδεψε πρόσφατα στο εξωτερικό και πιστεύει ότι υπάρχει τρόπος να μικρύνει η διαφορά που μας χωρίζει από τις αναπτυγμένες- χώρες, τις χώρες που έχουν το δικαίωμα στην ανάπτυξη και το ξέρουν, παλεύουν και την δικαιούνται;
Η πόλη μας δικαιούται την ανάπτυξη;
Έχουμε δικαίωμα να ζητάμε οικονομική ανάπτυξη κοινωνική βελτίωση, ευημερία;
Κάθε πόλη έχει αυτό που τις αξίζει. Αν ισχύει αυτό, τότε η ειρωνεία της εισαγωγής δεν είναι υπερβολή, είναι καθρέφτης της πραγματικότητας.
Ποιοι είναι αυτοί που τους εξουσιοδοτήσαμε να αποφασίζουν για μας και αποφασίζουν την αναστολή της ανάπτυξης, την αδιαφορία και την οπισθοδρόμηση.
Η ανάπτυξη οφείλεται στις παραγωγικές δυνάμεις. Οι παραγωγικές δυνάμεις βελτιώνουν την οικονομική και κοινωνική κατάσταση και μέσα από την βελτίωση αυτή ωφελούνται και αναπτύσσονται.
Την αναστολή της ανάπτυξης δεν έχει δικαίωμα να αποφασίσει κανένας, γιατί τότε οι ίδιες οι παραγωγικές δυνάμεις θα αντιδράσουν για την ανατροπή της κατάστασης.
Η αφορμή για αυτό το άρθρο ήταν το άκουσμα των τελευταίων ημερών, για την δημιουργία πάρκου κυκλοφοριακής αγωγής στην Κυανή Ακτή.
Ίσως όπως καταγράφεται και ακούγεται, ο λόγος να θεωρηθεί ανάξιος προσοχής και επουσιώδες το ζήτημα.Ακούστηκε επίσης χωρίς να είναι εξακριβωμένη η εξής φράση από το στόμα δημόσιου άρχοντα «επιτέλους μας έχετε παρασκοτίσει με την Κυανή Ακτή σας» σαν απάντηση σε διαμαρτυρία πολιτών για την αδιαφορία των τοπικών παραγόντων.
Μεταφέρω τα λόγια όπως ακριβώς τα άκουσα. Λόγια που ηχούν λες και ειπώθηκαν από το στόμα ενός ξένου βάρβαρου.
Πόσο επουσιώδες είναι όμως το ζήτημα;
Την απάντηση πρέπει να την δώσει ο κάθε Πρεβεζάνος και το πρόσφατο παρελθόν.
Το γιατί η τουριστική ανάπτυξη της πόλης μας και της ευρύτερης περιοχής είναι συνδεδεμένη άρρηκτα με την ανάπτυξη των παραλίων της που βρίσκονται ενσωματωμένες στον ιστό της, μπορεί να αναλυθεί και να αιτιολογηθεί, όχι όμως με αυτό το άρθρο.
Αυτή είναι μια σύντομη αναφορά για προβληματισμό, και νομίζω ότι κάθε Πρεβεζάνος, μπορεί να απαντήσει σ’ αυτόν  τον προβληματισμό, τουλάχιστον οι υγειώς  σκεπτόμενοι. 
Η σημασία και η αναφορά καθώς και οι προτάσεις πρέπει να γίνουν σε διαφορετική βάση, το θέμα - ζήτημα που αναφέρεται είναι τεράστιο και πρέπει να υπάρξει συνέχεια και συμμετοχή.
Αποφάσεις και προτάσεις όπως της καταστροφής παραδοσιακών τοποθεσιών που είναι τόσο σημαντικές για την πόλη μας και την ανάπτυξη της, πρέπει να μας βρίσκουν όλους αντίθετους γιατί η προσπάθεια ανάπτυξης της πόλης μας απαιτεί την συμμετοχή όλων μας.
Πρόσφατο είναι το παράδειγμα της προσπάθειας για δημιουργία σταθμού υπεραστικών λεωφορείων σε μια από τις καλύτερες και ιδιαίτερου κάλλους φυσικές περιοχές λίγο πιο πέρα από την παραλία της Κυανής Ακτής.
Είναι απορίας άξιο η σχέση που υπάρχει μεταξύ των κέντρων εξουσίας και των αποφάσεων που αφορούν την ανάπτυξη αυτής της πόλης. Δεν είναι μόνο η αδιαφορία για τα μεγάλα ζητήματα που μας προβληματίζει, αλλά και οι κινήσεις που φέρνουν οπισθοδρόμηση.
Μήπως τελικά μας λείπει η παιδεία και μάλιστα η ελληνική παιδεία και η ανάπτυξη αυτού του τόπου εξαρτάται από προτάσεις που πηγάζουν από προσωπικά απωθημένα;
Κλείνοντας προς το παρόν ελπίζω η μικρή αυτή αναφορά να γίνει απαρχή ευρύτερου προβληματισμού και διαλόγου γιατί:Η κυριαρχία του ανθρώπου πάνω στη φύση βρίσκεται σε άμεση εξάρτηση από την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων της κοινωνίας. Με την σειρά τους, οι παραγωγικές δυνάμεις, καθώς αναπτύσσονται, αλλάζουν τις αμοιβαίες σχέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους και την φύσηΤουριστικό ΤμήμαΤου Επιμελητηρίου Πρέβεζας
Συντάκτης: Στράτος Κυπριωτέλης

Δεν υπάρχουν σχόλια: